Əsas şəkil

Babakişi kənd qəbiristan-lığında qəbirüstü qoç heykəli

Tarixi
V–VI əsrlər
Yerləşmə
Əvvəlki toponim

Dərəçiçək ma­halının Aşa­ğı Axta rayonundaBabakişi  kən­­dində

Yerləşmə
Hazırkı toponim

Aşağı Axta rayonu 30.06.1959-cu ildən Hrazdan, Babakişi  kən­di isə 15.07.1948-ci ildən Ağav­nad­zor ad­lan­dırılıb.

Təsnifatı

Memarlıq

Mövcud vəziyyəti

Qəbiristanlıq ərazisində ha­zırkı dövrdə də  qalan qoç heykəli “er­mə­ni abidəsi” kimi təq­dim edilir.

Məlumat

Babakişi kəndindəki qoç heykəli kənd qəbiristanlığının ərazisində yer­­­ləşir. Qoç heykəlinin yerləşdiyi qəbiristanlıq Babakişi kəndindən şi­mal-şimal-şərq hissədə, meşənin kə­­narındadır.  Burada qədim türk qə­­­bi­ristanlığından nişanə qalan bir ədəd qoç fiqurlu qəbirüstü abidə var. Qə­dim müsəlman qəbiris­tan­lı­ğında olan və türk mənşəli tay­fa­ların əra­zidə yaşadığını sübut edən qəbirüstü qoç heykəli hələ də ora­da­kı at heykəli ilə birlikdə qal­maq­dadır[i]. Tünd boz qaya da­şın­dan yonulmuş buynuzlu qoç hey­kəli günümüzdə də əzəmətini qoru­yur. Hündürlüyü 60–70 sm və uzun­­luğu 1 metr civarında olan dörd­künc for­madakı qoç hey­kəli ağır qaya daşından hazırlanıb. Bu, onun da­ğıl­maması səbəblə­rin­dən bi­ridir. Hey­kəlin baş alın və sol yan tərə­fin­də dəliklər var (güllə izləri oldu­ğu ehtimal olunur). 

Babakişi kəndi rayon mərkə­zin­dən 10 km şimal-qərbdə, Misxana ça­yının yaxınlığında yerləşir. Er­mə­nilər buraya 1829-cu ildə Türki­yənin Alaşkert vilayətindən köçü­rülüb[ii].

1878-ci ildə Azərbaycan türklə­rin­dən ibarət əhalisi sıxışdırılıb çı­xarılmışdır. Kənddə 1897-ci ildə 11 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1886-cı ilə aid məlumata görə, kən­din əhalisi ermənilərdən ibarət idi. 1905–1906-cı illərdə azərbaycan­lılar kənd­­dən qovulmuş, bütün kəndə ermənilər yerləşdirilmişdir. 1926-cı ildə er­mə­nilərlə yanaşı, 3 nəfər azərbay­can­lı[iii] yaşayıb. 1930-cu ildə kənd­də olan 3 nəfər azər­bay­canlı da qovulmuşdur. İndi kənddə yal­nız ermənilər yaşayır.

Toponim Ba­bakişi şəxs adı əsasında yaranmışdır. Antropo­toponimdir. Quruluşca sadə toponim­dir[i].
 


[i] Будагов, Б. Ә.Гејбуллајев, Г. Ә. Бабакиши // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.

 


 


[i] https://www.facebook.com/photo/?fbid=8273512882662972&set=pcb.8273513039329623

[ii] Hakopyan T. X., MəlikBaxşyan St. T., Barseğyan O. X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti,(erməni dilində) I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986. s.159

[iii] Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, "Melkonyan fond", 1932. s.16–17