Bazarcıq kəndində karvansara

Kərbibasar ma­halının  Aba­ran rayonunun Bazarcıq kən­dində

Aba­ran ra­yonu 03.01.1935-ci ildən–Apa­­ran, Bazar­cıq kəndi 15.06.1946-cı dən  Arayi (Arik) adlan­dı­rılıb.

Memarlıq

Karvansara er­məni millətçi­ləri tərəfindən  dağıdılıb. Kar­van­saranın yal­nız kiçik bir divarı qo­ru­nub saxlanı­lıb ki, bu da abidə haqqın­da tam təsəv­vür əldə etmə­yə imkan vermir[i].

Qədim karvansara Kərbibasar ma­halının  Abaran rayonunun Ba­zar­cıq  kəndindən 1 km cənubda yer­ləşir. 

Karvansara 1213-cü ildə tiki­lib. Bazarcıq kəndi yaxınlığındakı karvan­sara digər Qərbi Azərbay­can karvan­saralarına oxşar me­mar­lıq kompozi­siyasına malik idi. Digərlərindın yalnız ölçü və üslub xüsusiyyətlərinə, yəni böyük və ya kiçik olmalarına görə fərqlənir­di[i]. Karvansara ağ və boz rəngli böyük çay və qaya daşlarından ağ suvaq məhlulu istifadə edilərək ti­kilib. 

“İrəvan əyalətinin icmal dəftə­ri”ndə[ii], Qafqazın 5 verstlik xə­ritəsində[iii] qeyd edilmişdir. 1590-cı ildən məlumdur[iv]. Ermənilər buraya 1829–1830-cu illərdə Türki­yə­nin Muş, Alaşkert və digər vila­yət­lərindən köçürülmüşdür[v], 1878-ci ildə kəndin Azərbaycan türklərin­dən ibarət əhalisi qovulmuş və er­mənilər yerləşdirilmişdir. 1886-cı ilə aid məlumata görə, kəndin əha­lisi ermənilər idi. 1946-cı ildə kənd “Arik” adlandırılmışdır.

Toponim ki­çiltmə mənası bildirən “-cıq” şəkilçi­si­nin “bazar” (ba­sar) türk etnoniminə[i]qo­şulması yo­lu ilə forma­laş­mış­dır. Et­no­­to­­ponimdir. Qu­ruluşca dü­zəltmə topo­nim­dir. Gəti­ril­mə addır. Qars əyalə­ti­nin Kağızman dairəsindəki Bazarcık kən­dindən gəlmiş ailələrin məs­kunlaşması nə­ticəsində yaranmışdır.[ii]