Mir Həmzə Nigari türbəsi

Ağbaba mahalı, Amasiya rayonunda

Ağbaba mahalı, Amasiya rayonu

Memarlıq

Mir Həmzə Ni­ga­rinin türbəsi 1988-ci ildə azər­baycanlıla­rın bölgədən de­portasiyası döv­ründə qəbi­ris­tan­lıq və məs­­cid­lə bir­lik­də yandı­rı­lıb. 

İsmayıl Şirvaninin Qarabağ bölgəsində fəaliyyətləri ilə diqqət cəlb edən xəlifəsi Mir Həmzə Nigaridir. O, Qarabağ xan­lığının Cicimli kəndində 1805-ci ildə anadan olub. Gəncliyində elm öyrənmək üçün buradan Türki­gənin  Sivas şəhərinə köçərək, İsmayıl əfəndinin yanına gəlib. Elmi və tə­səvvüfi təhsilini tamamla­dıq­dan sonra Qarabağa qayıdıb. Azər­bay­canı işğala başlayan ruslara qarşı üsyan hazırlığı edərkən planlarının üstü açıl­dığına görə, qaçaraq İran üzərindən Ər­zuruma getmişdir. Şeyxi İsmayıl Şir­vanidən sonra Amasiya və ətrafındakı insanları irşada dəvət etmə vəzifəsini davam etdirmişdir.[i] Mir Həmzə Nigari  və­fatından sonra Amasiyada dəfn olu­nub. Mir Həmzə Nigarinin müridlə­rin­dən Qazaxlı Şeyx Hacı Mahmud Azər­baycandan toplanan ianələrlə şeyxin qəb­ri üzərində türbə və məscid tikdir­mişdir. Türbə 1876-cı ildə tikilməyə başlanmış, 1895-ci ildə başa çat­dı­rılıb.[ii] Hündür və tavan hissəsi gün­bəz formasında olan Mir Həmzə əfəndinin türbəsi onun adına tikilən məscidlə bitişikdir.

Mir Həmzə Ni­gari əhalinin qay­­ğıları ilə ma­­raqlanıb, on­lara göstər­di­yi  dəstəklə cə­miyyət ara­sında nüfuz sa­hibi ol­muşdur. Onun üçün inşa edilən türbə azərbay­can­lı­ların böl­gə­də ad–san sa­hibi insanlar ye­tiş­dirən millət ki­mi burada də­rin tarixi keç­mi­­şinin oldu­ğunu göstərir.