Mollaqayıb bulağı piri
Zəngəzur mahalının Qarakilsə rayonunda, mərkəzdən 18 km cənub-qərbdə, Dəstəgird kəndi ilə Murxuz kəndi arasında Əyri çayının sol sahilindəki Sofulu kəndindədir.
Sofulu kəndinin adı 09.04.1991-ci ildə dəyişdirilərək Soflu adlandırılıb[i].
[i] Yeşilot, O. Revan Türkləri / Prof. Dr. Okan Yeşilot. – İstanbul, 2016. – S. 242.
Memarlıq
Azərbaycanlıların 1988-ci il deportasiyasından sonra Ermənistan, azərbaycanlı əhaliyə piri ziyarət etmək imkanı verilməyib.
Hacalı yaylağının (bu yerlərdə Mollu yurdu, Sirikyurdu Qubadlı və Cəbrayıl nahiyəsinin tərəkəmələrinin otlaq-örüş yerləri idi, qaçaq Nəbi Alı oğlunun gəzib-dolaşdığı dağ-qaya səngər yerləri olub) qoynundaMolla Qayıb bulağı axırdı.
Bubulaq və Sofulu kəndindəki eyniadlı pir ocaqkimi ibadət yeri idi. Guya, Sofulu kəndinin irfanlı-imanlı mollası bu bulağın suyundan dəstəmaz almış və bu ocaqda da qeybolmuşdur. Kəndin ortasında olanbu yerin ətrafı həm də qədim qəbiristanlıq olub[i].
Kəndin adına XVII-XVIII əsrlərə aid mənbələrdə rast gəlinir. Sofulular qədim türk tayfası Kəngərlilərin bir qoludur. Mollaqayıb bulağı piri və kənddəki çoxsaylı pir, ocaq, ziyarətgah əhalinin inanış və mənəvi dəyərlərinin göstəricisidir.
[i] Olaylar. – 2019. – 2-4 noyabr. – S. 14, ttp://www.anl.az/down/meqale/olaylar/2019/noyabr/681087.htm; Urud, M. Zəngəzur: elmi-publisistik nəşr / Musa Urud; ideya və layih. müəl. A.Muradverdiyev; elmi red. V.Əliyev. – Bakı: Nurlar, 2005. – S. 132-133.