Əsas şəkil

Quşçu kənd qəbiristanlığında qəbirüstü uzun strel heykəl

Tarixi
V-VI yüzil
Yerləşmə
Əvvəlki toponim

 İrəvan quber­niya­sının Şə­rur–Dərə­ləyəz qəza­sın­da, yer­lə­şən Pa­şalı (Əziz­bəyov), rayonundaQuşçu  kən­dində

Yerləşmə
Hazırkı toponim

Paşalı rayonu 12.10.1956-cı ildən Əziz­bə­yov, 19.04.1991-ci ildən–Vayk, Quşçu kəndi isə 12.11.1946-cı ildən–Keçud

Təsnifatı

Memarlıq

Mövcud vəziyyəti

Qəbiristanlıqda ucaldılan strel abi­dəyə erməni elementləri əlavə olunub, erməni abi­dəsi kimi təq­dim edilir.

Məlumat

Alban dövrünə aid olduğu təxmin edilən qəbirüstü strel heykəl Quşçu kəndinin kənarındakı çayda qurulan elektrik stansiyası yaxınlığındakı yüksək tətədəki qədim qəbiristanlıqda yerləşir. Abidə aşağıdan eni 1,2 metr, uzunluğu 1.5 metr, hündürlüyü isə 2.2 metr olan dördkünc divar və onun üzərinə qoyulmuş hün­dürlüyü 3,5–4 metr civarında olan sü­tundan ibarətdir. Dödkünc yastı sütunun eni 0.4 sm, uzunluğu 0,70 sm civa­rındadır. Abidə boz daşdan dekorativ görkəm verilərək, ustalıqla hazırlanıb.[i] 

Kənddə 1897-ci ildə 631 nəfər, 1926-cı ildə 3 nəfər azərbaycanlı yaşa­yıb.[ii] Azərbaycanlılar ərazidən 1905-1906-cı illərdə kütləvi surətdə depor­ta­siya olunub. Kənd Arpaçayın sol sa­hilində yerləşir. “İrəvan əyalətinin icmal dəftəri”ndə Quşçu xarabası ki­mi[iii], Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Quşi formasında[iv] qeyd edilmişdir.

Toponim qə­dim “quşçu” türk etno­ni­mi[i] əsasın­da yaran­mış­dır. Etno­to­ponimdi. Quru­luşca sadə topo­nimdir. 
 


[i] Vəlili (Baharlı) M. Azərbaycan (coğrafi–təbii, etnoqrafik və iqtisadi mülahizat). Bakı, Azərnəşr, 1993,  s.208


 


[i] https://www.facebook.com/photo/?fbid=119712308104908&set=a.103688689707270

[ii] Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.90–91

[iii] İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.60

[iv] Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскаго края, изданiя Кавказскаго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.152