Saral qəbiristanlığı abidələri
İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasının Böyük Qarakilsə Sonralar Hamamlı (Spitak) rayonunun Sarallı kəndində yerləşir.
1991-ci ildə adı dəyişdirilərək Nor Xaçakar adlandırılıb.
Memarlıq
Ermənistanda azərbaycanlılara məxsus Ağadədə, Aşağı Şorca, Güllübulaq, Saral qəbiristanlıqları kimi 500-dən çox qəbiristanlıq məhv edilib [i].
[i] https://www.azerbaijan- newS. az/posts/detail/res publika-veteranlar- teskilati-unesco-nun- bas-direktoruna- muraciet-edib- 1617388184
Saral kəndi İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasının Böyük Qarakilsə nahiyəsində ən böyük kəndlərdən biri olub.
Sonralar Hamamlı (Spitak) rayonunun tərkibinə daxil idi. Rayon mərkəzindən 7 km Şərqdə, Pəmbək çayının sağ sahilində yerləşir. Saral qəbiristanlığında Azərbaycan tarixinin müxtəlif dövrlərinə aid abidələr mövcuddur. Kəndin ilk adı Sarallı olub. 1988-ci ilin noyabr-dekabr aylarında kəndin sakinləri – azərbaycanlılar zorla Ermənistan dövləti tərəfindən deportasiya olunub. Bundan sonra kənd qəbiristanlığı erməni vandalları tərəfindən dağıdılıb. 1991-ci ildə kəndin adını dəyişdirərək Nor Xaçakar qoyublar [i].
Saral qəbiristanlığındakı qəbirlər üzərindəki naxışlı daşlar, fiqurlar, heykəllər yurdun qədim Azərbaycan diyarı olduğunun sübutudur[ii].
[i] https://armenianvandalism.preslib.az/az_armenia.html http://www.iravan.info/
[ii] https://armenianvandalism.preslib.az/az_armenia.htm l