Şıxovuz körpüsü

Zəngəzur ma­ha­lının Qafan ra­yo­nu Şıxovuz kəndində

Qafan rayonu– Kapan, Şıxo­vuz kəndi – Şi­ka­xox (erməni dilinə uyğunlaş­dırılmış adı)

Memarlıq

Şıxovuz qoru­ğun­da yerləşən Şıxovuz körpü­sü ermənilər tə­­­rə­findən mə­nim­sənib isti­fa­də olunur və er­məni abidəsi ki­mi təqdim edi­lir.

Şıxovuz çayı üzərində yerləşən Şıxovuz körpüsü Azərbaycan və şərq memarlıq üslubunda tikilib. Tək tağlı daş körpü memarlıq və arxitektura baxımından Azərbaycandakı körpülərlə də eynilik təşkil edir. Böyük yonulmuş çay daşın­dan inşa edilən körpünün alt dəyirmi hissəsi mişar daşları ilə oval–dairəvi qay­dada hörülmüşdür. Kör­pünün hündür­lü­yü 3,5–4 metr, uzun­luğu 12–15 metr, eni isə 3–3,5 metrə civarındadır. Üst hissəsi dam örtüyü formasındadır. Körpünün sağ tərəf kənarında qədim çinar ağacı uca­lır və budaqları körpüyə kölgə sa­lır.[i] Şıxovuz kəndi rayon mərkəzindən 23 km məsafədə yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Şixauz,[ii] erməni mənbələrində Şikahoğ, Şxa­vuz[iii] for­ma­­la­rında qeyd edilib. Bura­da 1926-cı ildə 3 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.[iv]

Toponim “şeyx” sö­zü­nün xalq da­nı­şıq dilində işlə­nən “şıx” sözü ilə Oğuz türk tay­fasının adını əks etdirən “ovuz” etno­ni­mi (oğuz etno­niminin dialekt forma­sı­dır) əsa­sında əmə­lə gəl­miş­dir. Et­no­to­po­nim­dir. Quru­luş­ca mü­rəkkəb topo­nim­dir.